تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,349 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,010,477 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,978,657 |
اصول حاکم بر اعتباریسنجی در مدیریت ریسکاعتباری بانکداری اسلامی از نگاه قرآن | ||
تحقیقات مالی اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 12، اردیبهشت 1396، صفحه 5-34 اصل مقاله (812.03 K) | ||
نوع مقاله: علمی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ifr.2017.1997 | ||
نویسندگان | ||
احسان ذاکرنیا* 1؛ امیر خادمعلیزاده2 | ||
1دانشجوی دکتری مدیریت مالی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق(ع) و عضو مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) | ||
2استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی(ره) | ||
چکیده | ||
ریسکاعتباری در بانکداری زیانی است که در اثر تأخیر یا نکول گیرنده تسهیلات در عمل به تعهدات خود در موعد مقرر ایجاد میگردد و به عنوان یکی از مهمترین ریسکهای صنعت بانکداری میباشد. یکی از عوامل مهم ایجادکننده ریسکاعتباری در بانکها، عدم توجه کافی و اعتبارسنجی نامناسب مشتریان است. یعنی تسهیلات در اختیار کسانی قرار داده میشود که صلاحیت لازم را نداشته و لذا عمداً یا سهواً از بازپرداخت تسهیلات بازمانده یا امتناع میکنند. این پژوهش قرآنی از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و آیاتی از قرآن کریم که به تبیین جایگاه و اهمیت مال و شرایط تصرف در مال و شخصی که میخواهد مالی را در اختیار گیرد پرداختهاند و بنیاد روش تفسیر موضوعی و به مدد موضوعشناسی اقتصاد مالی، مورد بررسی و تدبر قرار گرفته است. سوال اصلی این پژوهش این است که آیات قرآن در نفی ریسک اعتباری بر چه اصولی تأکید داشته و بر وجود چه ویژگیهایی در شخص وامگیرنده جهت دریافت تسهیلات دلالت دارند؟ برای پاسخدهی به این پرسش، فرضیه ما این است که از نظر قرآن کریم، اصول لزوم رعایت عدالت اجتماعی، خلیفه اللهی انسان، لزوم وفای به عهد، لزوم حاکمیت اخلاق اسلامی بر بازار مالی مسلمانان، قوام جامعه بودن اموال، لزوم استفاده صحیح از اموال و ندادن مال به سفیه و اصل لاضرر در معاملات و روابط مالی، باید جهتدهنده رفتار بانکداری اسلامی در حوزه مدیریت ریسکاعتباری باشد که به دلالت التزامی بر اعتبارسنجی دقیق مشتریان با هدف کاهش ریسکاعتباری اشاره دارد. یافتههای پژوهش به طور کامل موید این فرضیهها بود. | ||
کلیدواژهها | ||
ریسکاعتباری؛ مدیریتریسک؛ بانک؛ اعتبارسنجی؛ قرآن؛ مال | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Principles Governing Credit Rating in Islamic Credit Risk Management from the Perspective of the Qur'an | ||
نویسندگان [English] | ||
Ehsan Zakernia1؛ Amir Khadem Alizadeh2 | ||
1Ph.D. Student of Financial Management, Faculty of Islamic Sciences and Management of Imam Sadiq University and Member of the Center for the Development of Imam Sadiq University | ||
2Assistant Professor, Faculty of Economics, Allameh Tabatabaei University | ||
چکیده [English] | ||
Credit risk in banking is a loss resulted from the borrower's delay or default in fulfilling his obligations in maturity. Credit risk is one of the most important risks of banking and inadequate attention to loan applicants' credit validation is one of the major factors of it. This means that the loans are granted to those who are not qualified and so they refuse to repay them either intentionally or unintentionally. In this study we have selected some verses from the Holy Quran which describe the role, importance, conditions of acquisition, and personal characteristics of a person who wants to take an asset. The research method is descriptive-analytical and has tried to extract critical components from the Quran for the assessment of credit risk by adopting a thematic interpretation approach and by referring to the related interpretations. The main research question is the principles that the Quran dictates for removing the credit risk and for assessing the borrower’s characteristics when he applies for a loan. To respond to these questions, our hypothesis is that in terms of the Holy Quran, seven principles are determinative in Islamic banking behaviors, namely the necessity of social justice, the recognition of humans as divine caliph, the necessity of fulfilling one's promise, the necessity of rule of Islamic ethics in Islamic financial market, consistency of the property, necessity of proper use of the property and not handing it in to the feeble-minded people, and finally the principle of not inflicting damage on trade and financial deals. The results of the study confirmed the hypotheses. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Credit Risk, Risk Management, Bank, Loan, Default, Validation, quran, Property | ||
مراجع | ||
قرآنکریم. بروجردی، سیدمحمدابراهیم (1366)، تفسیر جامع، تهران: صدر، جلد 2، چاپ 6. پاینده، ابوالقاسم (1363)، نهجالفصاحة، تهران: دنیای دانش. جوادیآملی، عبدالله (1386)، اسلام و محیط زیست، قم: اسراء، چاپ 2. حویزی، عبدعلی بن جمعه (1415ق)، تفسیر نورالثقلین، قم: اسماعیلیان، چاپ 4. خادمعلیزاده، امیر (1392)، تفسیر موضوعی قرآنکریم با رویکرد اقتصادی، قم: دفتر خوانساری، رسول، محمدسجاد سیاهکارزاده و مجید اصغری (1391)، «بررسی فقهی امکان به کارگیری «سوآپ نکول اعتباری» و «ورق اعتباری» در مدیریت ریسکاعتباری بانکها»، تحقیقات مالی اسلامی، شماره 3، صص 115-142. رجایی، سیدمحمدکاظم (1389)، «ویژگیهای بازار اسلامی در نظریه و عمل»، معرفت اقتصادی، شماره 3، صص 93-118. زحیلی، وهبه (1422ق)، التفسیرالوسیط، دمشق: دارالفکر، چاپ 1. طباطبایی، محمدحسین (1374)، تفسیرالمیزان، 20 جلد، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ 5. طبرسی، فضل بن حسن (1360)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: فراهانی، چاپ 1. حر عاملی، شیخ محمد بن حسن (1416ق)، وسایلالشیعة، قم: مؤسسه آلالبیت، جلد 13، چاپ3. فاضلمقداد، جمالالدین مقداد بن عبدالله (1419ق)، کنز العرفان فی فقة القرآن، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، جلد 2، چاپ 1. قرائتی، محسن (1383)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چاپ 11. قرطبی، محمد بن احمد (1364)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو، چاپ 1. کاشانی، ملأ فتحالله (1423)، زبدة التفاسیر، قم: بنیاد معارف اسلامی. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیه، جلد 5. محمدی ریشهری، محمد (1386)، میزانالحکمه، قم: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث سازمان چاپ و نشر، جلد 1. مقدساردبیلی، احمد بن محمد (1305)، زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران: کتابفروشی مرتضوی، چاپ 1. مکارمشیرازی، ناصر (1371)، تفسیرنمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیه، چاپ 1. موسویان، سیدعباس (1385)، «بررسی راهکارهای حل مشکل تأخیر تأدیه در بانکداری بدون ربا»، حقوق اسلامی، شماره 8، صص 105-124. موسویان، سیدعباس و سیدمحمدمهدی موسویبیوکی (1389)، «بررسی امکان استفاده از سوآپ بازده کل جهت مدیریت ریسکاعتباری در بانکداریاسلامی»، اقتصاد اسلامی، شماره 37، صص 121-146. میرغفوری، سیدحبیباله و زهره امینآشوری (1394)، «ارزیابی ریسکاعتباری مشتریان بانکها»، کاوشهای مدیریت بازرگانی، شماره 13، صص 266-247. نظرپور، محمدنقی و علی رضایی (1392)، «مدیریت ریسکاعتباری در بانکداریاسلامی با رویکرد بررسی عقود و الگوی پرداخت تسهیلات»، تحقیقات مالی اسلامی، شماره 4، صص 123-156. ویلیامز، چسترآرتور و ریچارد هاینز (1382)، مدیریت ریسک، مترجم: حجتاله گودرزی، تهران: نگاه دانش، چاپ 1. Basel, Committee on Banking Supervision, (1994). "Principles for the Management of Credit Risk", p. 4. www.bis.org/publ/pcbs54.htm
Cumming, C., & Hirtle, B. (2001). The Challenges of Risk Management in Diversified Financial Companies.
Van Greuning, H., & Brajovic Bratanovic, S. (2003). Analyzing and Managing Banking Risk: a Framework for Assessing Corporate Governance and Financial Risk Management. Washington, DC: World Bank.
Bessis, J. (2002). Risk Management in Banking, John Willey & Sons. Inc., New York.
Kabir, M. N., Worthington, A., & Gupta, R. (2015). Comparative Credit Risk in Islamic and Conventional Bank. Pacific-Basin Finance Journal, 34, 327-353.
Mousavi, S. M. M. & Agha Mahdavi, A. (2008). Islamic Justification of Credit Default Swap for Managing Credit Risk in Islamic Banking.
Ross, S. A. (2013). Westerfield, Randolph; Jordan, Bradford: Fundamentals of Corporate Finance. 10th ed., Standard ed. New York, NY: McGraw-Hill/Irwi .
Santomero, A. & Oldhfield, M. (1997). "Commercial Bank Risk Management:An Analysis of the Process", Journal of Financial Services Research, V.12.
Saunders, A. & Cornett, M. (2003). "Financial Institutions Management", 4thEdition, New York, McGraw-Hill.
Weston, J. F. & Brigham, . F. (1978). Managerial finance, 6th ed. Eastbourne:Holt Rinehart and Winston. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,185 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,187 |