اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 518 |
| تعداد مقالات | 4,516 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,592,124 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,358,214 |
شرط توافق زوجین در انتخاب مسکن و ضمانت‌اجرای آن | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقاله 10، دوره 30، شماره 82، فروردین 1404، صفحه 277-302 اصل مقاله (1.74 M) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2025.246620.2047 | ||
| نویسنده | ||
| محمد مهدی حمیدی* | ||
| دانش‌آموختۀ دکتری حقوق خصوصی دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| انتخاب مسکن مناسب برای زندگی مشترک از حقوق و تکالیف زوج به شمار می‌رود؛ لکن ممکن است در ضمن عقد یا قراردادی مستقل، انتخاب مسکن به زوجه تفویض شود، یا شرط شود که با توافق و همکاری زوجین انتخاب شود. درصورت اشتراط تراضی بین زوجین بر انتخاب مسکن، ضمانت اجرای عدم‌حصول این تراضی روشن نیست که آیا این شرط زائل می‌شود و درنتیجه ریاست شوهر در انتخاب یک‌جانبۀ مسکن برمی‌گردد یا مانند هر قرارداد الزام‌آور دیگری برای اجرای آن می‌توان از دادگاه استمداد کرد؟ دراین‌خصوص آرای قضایی متضادی نیز صادر شده است و برخی از قضات قائل به زوال شرط و بازگشت ریاست شوهر در انتخاب مسکن شده‌اند و برخی قائل به استمرار شرط. ازسوی‌دیگر پس‌از توافق و انتخاب مسکن توسط زوجین، از ماهیت توافق، احکام و آثار آن نیز بحث نشده است. این مقاله با توصیف دقیق روابط حقوقی ایجادشده میان زوجین در هر یک از فروض مختلف و با استفاده از منابع مختلف فقهی و حقوقی و تحلیل آراء و اندیشه‌ها و تطبیق آن بر مسائل موجود، به این نتایج رهنمون شد که قرارداد یا شرطی که انتخاب مسکن را منوط‌به توافق زوجین می‌کند، شرط یا قراردادی لازم‌الوفاء به شمار می آید که همانند دیگر قراردادها باید به مورد اجرا گذارده شود و ضمانت‌اجراهای خاص خود را می‌طلبد و ازسوی‌دیگر، تراضی و انتخاب مسکن نیز یک قرارداد الزام‌آور است و تغییر مسکن انتخابی، نیازمند فسخ یا اقاله آن عقد از جانب زوجین است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انتخاب مسکن مشترک؛ تراضی بر مسکن؛ تغییر مسکن مشترک؛ تفویض اختیار انتخاب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Condition of the Couple's Agreement in Choosing Housing and the Guarantee of its Implementation | ||
| نویسندگان [English] | ||
| محمدمهدی hamidi | ||
| PhD in Private Law, University of Qom, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Choosing a suitable housing for cohabitation is considered one of the rights and duties of the man. However, it may be stipulated in an agreement during the contract or in a separate contract that the choice of home is delegated to the wife or that it is selected with the agreement and cooperation of the couple. If the couple has agreed to the condition for choosing housing, it is not clear whether, in the event of no agreement, this condition will be eliminated and the husband's leadership in unilaterally choosing housing will return, or, like any other binding contract, the court must be consulted for its implementation. In this regard, conflicting judicial opinions have also been issued, and some judges have believed that the condition will be abolished and the husband's leadership in choosing housing will return, while some have believed that the condition will continue. On the other hand, after the couple agreed and chose the house, the nature of this agreement, its provisions, and its effects have not been discussed. In this article, by accurately describing the legal relationships established between couples in each of the different assumptions and using various jurisprudential and legal sources and analyzing opinions and ideas and applying them to existing issues, it was concluded that a contract or condition that makes the choice of housing subject to the agreement of the couples is considered a condition or contract that must be fulfilled, which, like other contracts, must be implemented and requires its own specific performance guarantees. On the other hand, consent and choice of housing is also a binding contract and its dissolution requires rescission or termination by the couples. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Shared housing, delegation of housing choice, agreement on choosing shared housing, condition of not leaving the house home | ||
| مراجع | ||
|
قرآن مجید.
ابن ادریس حلی(1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی،قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
ابن بابویه، محمد بن علی (1413 ق). من لا یحضره الفقیه(جلد3). قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
امـامی، حسن(1377). حقوق مدنی(جلد4)،تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1415 ق). کتاب المکاسب(جلد6). قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
حر عاملی، محمد بن حسن (1416 ق). تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة(جلد21). قم: مؤسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث.
حسینی شیرازی، صادق (1385). إیصال الطالب إلى المکاسب(جلد14). تهران: منشورات اعلمى.
حکیم، محسن(بیتا). نهج‌الفقاهة، قم: انتشارات 22 بهمن.
خوانساری نجفی، موسی (1405 ق). منیة الطّالب فی شرح المکاسب(جلد1)، تقریرات درس آیت‌اللّه نائینی. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
دهقان‌نژاد، رضا؛ محمدی، سجاد؛ پورلطف‌اله، حسن (1397). بازپژوهی مقتضای ذات عقد نکاح ازمنظر فقه فریقین و حقوق مدنی ایران. فقه، 25 (94)، ص 101-126.
رضی، پوریا؛ رامشی، میثم (1396). بررسی فقهی حقوقی لزوم سکونت زوجین در منزل مشترک. دوفصلنامۀ فقه و حقوق خانواده، 22 (67)، ص 5-29.
شبیری زنجانی، موسی (1419 ق). کتاب نکاح. قم: موسسة پژوهشی رأی‌پرداز.
شهید ثانى، زین الدین بن على (1414 ق). حاشیة الإرشاد(جلد3). قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزۀ علمیۀ قم.
شهید ثانى، زین‌الدین بن على (1413 ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام(جلد8). قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
شهیدی تبریزی، میرزا فتاح ( ١٣٧۵). هدایةالطالـب إلـی أسـرار المکاسـب(جلد3). تبریـز: چاپخانۀ اطلاعات.
صاحب جواهر، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام(جلد25). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طباطبایی حائری، سید علی بن محمد ( 1409 ق). الشرح الصغیر فی شرح مختصر النافع(جلد2). قم: انتشارات کتابخانة آیت الل مرعشی نجفی.
طبرسی، فضل بن حسن(1372ق). مجمع البیان فی تفسیر القرآن،(جلد2). بیروت،دارالمعرفه.
علامه حلی، حسن بن یوسف (1419 ق). قواعد الأحکام. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله (۱۳۷۳). کنز العرفان(جلد2). تهران: مرتضوی.
قرشی بنابی، علی اکبر (1377). احسن الحدیث(جلد2). تهران، بنیاد بعثت.
طباطبائی، محمدحسین (1393 ق). المیزان فی تفسیر القرآن(جلد4). بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
شهید ثانی(1410ق).الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة،قم:انتشارات داوری.
کاتوزیان، ناصر (1385). حقوق خانواده. تهران: شرکت سهامی انتشار.
فیض کاشانی،محمد(1418ق). تفسیر صافی(جلد1).تهران: مکتبه الصدر.
محقق داماد، مصطفی (1402 ش). قواعد فقه(جلد2). تهران: سمت.
سبزواری، محمد باقر(1423ق). کفایه الاحکام(جلد2). قم: الموسسه النشر الاسلامی لجماعه المدرسین.
مظفر، محمدرضا (1370). اصول الفقه. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
مغنیه، محمدجواد (۱۴۲۴ ق). الکاشف(جلد2). قم: دار الکتاب الإسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر (1389). احکام خانواده. قم: انتشارات امام علی بن ابیطالب (علیه السلام).
مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۱۶ ق). القواعد الفقهیة(جلد2). قم: مدرسة الإمام علی بن ابی طالب (علیه السلام).
مکارم شیرازی، ناصر (1424 ق). کتاب النکاح. قم: انتشارات مدرسة امام علی بن ابیطالب (علیه السلام).
موسوی عاملى، محمد بن على (1411 ق). نهایة المرام فی شرح مختصر شرائع الإسلام(جلد1). قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
ناظمی‌زاده، محسن؛ محقق داماد، مریم‌السادات (1400 ش). شرط عدم‌اخراج زوجه از بلد در نگاه فقهی ـ حقوقی و فروعات آن. فقه و حقوق خانواده، 26 (75)، ص 127-103.
یزدی، امید (1396). خانواده در نظم حقوقی کنونی (حسین صفائی، مقدمه‌نویس). تهران: کتاب آوا.
پژوهشگاه قوه قضائیه، سامانه ملی آراء قضایی:
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 84 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 97 |
||