آسیب‌شناسی سیاستگذاری مطبوعاتی در ایران بر اساس گفتمان رهبران انقلاب (تحلیل گفتمان بیانات امام خمینی (ره) و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره مطبوعات)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی؛ واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی؛ واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

سیاستگذاری مطبوعاتی در ایران تابع بسیاری از متغیرهاست. از دستگاه‌های اجرایی متولی مدیریت و نظارت بر رسانه‌ها گرفته تا فضای عمومی جامعه و سایر گروه‌های ذی‌نفع و نهادهای موجود در نظام سیاسی جمهوری اسلامی که به‌عنوان بازیگرانی فعال بر فرایندهای سیاستگذاری اثرگذار هستند. بااین‌همه در تاریخ 40  ساله جمهوری اسلامی نمی‌توان نقش ساختاری و گفتمانی رهبران انقلاب در تبیین فرایندهای سیاستگذاری مطبوعاتی را نادیده گرفت. این مقاله با تحلیل گفتمان دیدگاه‌های امام خمینی (ره) و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره مطبوعات و رسانه‌ها تلاش کرده تا الگوی مطلوب سیاستگذاری رسانه‌ای را در پرتو اندیشه‌های این دو شخصیت بازطراحی کند. این مقاله با استفاده از روش تلفیقی، از نظریه سیستمی در سیاستگذاری بهره گرفته و از داده‌های تحلیل گفتمان رهبران انقلاب بر اساس مدل نورمن فرکلاف، به‌عنوان ورودی‌های سیستم استفاده کرده و خروجی سیستم را بر اساس این ورودی‌ها آسیب‌شناسی کرده است. سابقه قریب به دو دهه روزنامه‌نگاری پژوهشگر از یک‌سو و استفاده از روشی تازه برای تحلیل گفتمان بیانات رهبران انقلاب در حوزه رسانه، فرصتی فراهم کرده تا در این پژوهش، مدلی مطلوب برای تعریف رسانه انقلابی در سپهر گفتمانی رهبران انقلاب ارائه شود و پس از آن، مدل مطلوب سیاستگذاری در این حوزه به دست آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Pathological Approach to the Press Policy Making in Iran Based on the Revolution’s Leadership Discourse

نویسندگان [English]

  • Mostafa Entezari Heravi 1
  • Mojtaba maghsoodi 2

1 PhD student in Political Science, Islamic Azad University -Central Tehran Branch

2 Associate Professor of political science of Islamic Azad University Central Tehran Branch

چکیده [English]

    Press policy in Iran is subjected to many variables, From executive system in charge of media management to the public space of society and other beneficiary groups and existing entities of the Islamic Republic political systems that have effective role in policy processes. However, in the 40-year history of the Islamic Republic, the structural and discourse role of revolutionary leaders in determination of the processes of press policy cannot be ignored. This article with analyzing the discourse of Imam Khomeini's and Ayatollah Khamenei's views on the press and media tries to redesign the desired model of media policy according to the ideas of these two people. Using an integrated method, this article uses systemic theory in policy and applies the discourse analysis data of revolutionary leaders based on Norman Fairclough model as system inputs and recognizes the problems of system output based on these inputs. Nearly two decades of researcher journalism experience and using a new way to analyze the discourse of revolutionary leaders' statements in the field of media have provided an opportunity to obtain a desirable model for defining revolutionary media in the discourse of revolutionary leaders, and after that to get the desired policy model in this area..
   
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Revolutionary Leaders Thought
  • Discourse Analysis
  • Press Policy
  • Media
5-1. فارسی
استوکر، جری و دیوید مارش (1392) روش و نظریه در علوم سیاسی، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
خمینی، روح‌الله (1378)، صحیفه نور (بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام، اجازات شرعی و نامه‌ها)، تهران، انتشارات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
روشندل اربطانی، طاهر (1395) سیاستگذاری رسانه‌ای، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
غلام‌رضا کاشی، محمدجواد (بهار 1387) تحلیل گفتمان: بیرون از هزارتوی تئوری‌ها، رسانه، شماره 73.
فرکلاف، نورمن (1379) تحلیل انتقادی گفتمان، گروه مترجمان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
گودرزی، محسن (1388) «تحلیل گفتمان انتقادی»، کتاب ماه علوم اجتماعی، دوره جدید، شماره 22.
ون‌دایک، تئون ای (1374) تحلیل گفتمان خبر، ترجمه حسن نورایی بیدخت، رسانه، شماره 23.
یورگنسن، ماریان و فیلیپس، لوئیز (1390) نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
5-2. مجلات خبری و خبرگزاری‌ها
پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری
 
5-3. منابع انگلیسی
Anderson, E.james (1984) Public policy-making
Fairclough, Norman (1992) Discourse and Text: Linguistic and Intertextual Analysis within Discourse Analysis
Laclau Ernesto and Mouffe Chantal (1985) Hegemony and Socialist Strategy